Overzicht meetschalen

​​​Cognitief functioneren

Inleiding

Deze rubriek handelt over het beoordelen van het cognitief functioneren. Deze vaak voorkomende problemen vereisen een evaluatie met een meetinstrument zodat de efficiëntie van een behandeling, de evolutie van de pathologie of de noodzaak tot zorgverlening kan worden beoordeeld. De term ‘cognitief’ heeft verschillende betekenissen. In de ‘Petit Larousse’ wordt de term beschreven als ‘een proces waarmee een individu informatie over zijn omgeving verwerft, maar ook als de kennis van het individu’. In de praktijk omvatten cognitieve functies de aandacht, het geheugen, de intelligentie, het beoordelingsvermogen maar ook de taal. Cognitieve stoornissen behoren tot de neuropsychologie, kunnen op alle leeftijden voorkomen maar een verschillende betekenis hebben. Zo zal het bij kinderen eerder om leerproblemen gaan en bij volwassenen om verlies van bekwaamheden. Men kan een onderscheid maken tussen een leeftijdgebonden cognitieve stoornis (goedaardig vergeten door de veroudering van de hersencellen), stoornissen die te wijten zijn aan geestesziekten (schizofrenie, depressie), stoornissen door medicijnengebruik (verdovingsmiddelen, psychotrope middelen, …) en door degeneratieve ziekten die progressieve cognitieve stoornissen zoals dementie veroorzaken. Er bestaan veel schalen en ze dekken verschillende aspecten van cognitieve stoornissen. Er werden geen specifieke schalen ontwikkeld. De voorgestelde instrumenten zijn afkomstig uit een literatuuranalyse en een gedetailleerde en systematische review van schalen voor cognitieve evaluatie. Deze review laat de keuze van de schaal aan de beoordelaar over, naargelang zijn affiniteit met deze schaal, de kenmerken van de patiënt en het specifieke karakter van de context.​

Meetschalen

Name Doel Populatie Meetinstrument Project Batterie Rapide Devaluation des Fonctions Cognitives (BREV) Herkenning van kinderen met cognitieve stoornissen Kinderen van 4 tot 8 jaar BeST 1 Cambridge Cognitive Examination (CAMCOG) Diagnostiek van degeneratieve primaire dementie Ouderen CAMCOG BeST 1 Clock Drawing Test (CDT) Beoordeling van cognitieve achteruitgang, van het  geheugen, van constructieve eupraxie Ouderen, dementerenden of mensen met cognitieve stoornissen BeST 1 Cognitive Change Checklist 3CL Deze schaal gaat de cognitieve en functionele capaciteiten na van de activiteiten van het dagelijkse leven BeST 2 Cognitive Test for Delirium (CTD) Onderscheid maken tussen verwarde patiënten en patiënten met dementie en andere psychiatrische ziekten Alle personen die een risico op het ontwikkelen van acute verwardheid lopen, specifiek personen die niet kunnen spreken BeST 1 Everyday Cognition Scale ECog BeST 2 Functional Cognitive Assessment Scale (FUCAS) Evaluatie van uitvoerende functies Personen met lichte cognitieve stoornissen of dementie FUCAS BeST 1 General Practitioner Assessment of Cognition (CPCOG) Korte test voor het herkennen van dementie Ouderen CPCOG BeST 1 Les Cinq mots (5M) Objectieve beoordeling van geheugenstoornissen Oudere personen boven de 65 jaar 5M BeST 1 Memorial Delirium Assessment Scale (MDAS) De ernst van de verwardheid meten Kankerpatiënten en ouderen BeST 1 Mental Alternation Test (MAT) Hulpmiddel bij de diagnose van cognitieve stoornissen in de eerste hulp Patiënten met een HIV-infectie BeST 1 Middlesex Elderly Assessment of Mental State (MEAMS) Meten van neurologische functies Ouderen boven de 65 jaar BeST 1 Mini Mental State Exam - Mini Mental Status (MMSE) Verkenning van de cognitieve functies Alle categorieën, voornamelijk ouderen BeST 1 Mini-COG Beoordeling van de cognitieve functies Ouderen Mini-COG BeST 1 Modified Informant Questionnaire on cognitive decline in the Elderly (IQCODE) Beoordeling van de ernst van de dementie Demente patiënten IQCODE BeST 1 Modified Mini Mental State Examination (3MS) Verkenning van de cognitieve functies Alle categorieën, voornamelijk ouderen, kankerpatiënten en personen met psychiatrische stoornissen BeST 1 Montreal Cognitive Assessment (MoCA) Beoordeling van lichte cognitieve functiestoornissen Personen met een lichte verandering in de cognitieve functies MoCA BeST 1 Neurobehavioral Cognitive Status Examination( NCSE of COGNISTAT) Meetinstrument voor stoornissen die verbonden zijn met verwardheid Psychiatrische patiënten boven de 12 jaar BeST 1 Patient-reported Outcomes in Cognitive Impairement (PROCOG) Beoordeling van symptomen van licht cognitief deficit en dementie van het Alzheimer type en hun invloed op de kwaliteit van het functioneren en het gedrag in verband met de gezondheid en de dagdagelijkse activiteiten Patiënten met lichte tot matige cognitieve stoornissen PROCOG BeST 1 Repeatable Battery for the Assessment of Neuropsychological Status (RBANS) Vaststellen en aard van de cognitieve achteruitgang Jonge en oudere volwassenen BeST 1 Seven Minute Screen (7MS) Vroegtijdige identificatie van de ziekte van Alzheimer Patiënten met cognitieve stoornissen 7MS BeST 1 Six-Item Cognitive Impairment Test (6CIT) Snelle beoordeling van de cognitieve functies, de oriëntatie, het geheugen en de concentratie Meten van cognitieve stoornissen Niet gespecificeerd 6CIT BeST 1 Six-item Screener (SIS) Snelle beoordeling van cognitieve functies Personen boven de 65 jaar SIS BeST 1 Test for the Early Detection of Dementia from Depression (TE4D-Cog of TFDD) Onderscheid tussen dementie - depressie Niet gespecificeerd TE4D-Cog of TFDD BeST 1